Lista klientów jako tajemnica przedsiębiorstwa

Zastanawiasz się, czy twoja lista klientów stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa? Nie wiesz, jakie warunki należy spełnić, aby lista klientów była chroniona, jak tajemnica przedsiębiorstwa? A może poszukujesz informacji, co w praktyce oznacza uznanie listy klientów za tajemnicę przedsiębiorstwa? Ze wpisu dowiesz się:

• kiedy lista klientów jest tajemnicą przedsiębiorstwa,
• jak chroniona jest lista klientów nie będąca tajemnicą przedsiębiorstwa,
• jakie konsekwencje ma uznanie listy klientów za tajemnicę przedsiębiorstwa.

Czy jest tajemnica przedsiębiorstwa?

Pojęcie tajemnicy przedsiębiorstwa posiada ustawową definicję. Zgodnie z nią, aby konkretna informacja została zakwalifikowana, jako tego typu tajemnica, musi łącznie spełnić następujące warunki:

• musi to być informacja techniczne, technologiczna, organizacyjna przedsiębiorstwa lub inna informacje posiadająca wartość gospodarczą,
• informacja ta, jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze jej elementów nie jest powszechnie znana osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie jest łatwo dostępna dla takich osób,
• podjąłeś, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania tej informacji w poufności.

Dopiero łączne wystąpienie ww. warunków pozwoli uznać informację, bądź ich zestaw za tajemnicę przedsiębiorstwa.

Czy lista klientów może być tajemnicą przedsiębiorstwa?

Analizując ww. przesłanki, możliwe jest, że stworzona przez ciebie baza klientów stanowić będzie tajemnicę przedsiębiorstwa. Aby tak się stało musisz wykazać, że:

• lista ta posiada dla ciebie wartość gospodarczą, czyli jest przydatna w działalności twojego przedsiębiorstwa do generowania przychodów i nie jest okazjonalnym zestawieniem klientów tworzonym na potrzeby jednorazowych zamówień ale stanowi np. listę kontrahentów wraz z informacjami o ich preferencjach zakupowych, cenach towarów, wynegocjowanych warunkach, itp.,
• bazę klientów budowałeś dodając do niej wyselekcjonowane podmioty, baza jest ustrukturyzowana ustalonymi przez ciebie kryteriami i nie stanowi jedynie prostego zestawienia firm z danej branży, które może stworzyć każdy korzystając z ogólnodostępnych źródeł,
• lista ta nie jest powszechnie znana, nie udostępniasz jej każdemu i dodatkowo osoby, którym ją ujawniłeś (np. pracownicy) zostali zobowiązani do zachowania poufności.

Spełnienie powyższych warunków może prowadzić do uznania listy klientów za składnik tajemnicy twojego przedsiębiorstwa.

A jeśli lista klientów nie jest tajemnicą przedsiębiorstwa?

Nie oznacza to automatycznie, że pozbawiona jest ochrony prawnej. Prawo zakazuje bowiem takich praktyk naruszających uczciwą konkurencję, jak chociażby przejmowanie klientów innego przedsiębiorcy, a także nakłanianie klientów przedsiębiorcy do rozwiązania z nim umowy albo niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy.

Aby dopuścić się takiego czynu sprawca musi dysponować listą klientów innego przedsiębiorcy. Nawet, jeżeli taka baza klientów została pozyskana legalnie, to wykorzystanie jej w opisany sposób stanowić będzie czyn nieuczciwej konkurencji. Czynem nieuczciwej konkurencji jest również ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. W obu przypadkach przysługiwać tobie będą – jako poszkodowanemu – podobne roszczenia.

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa

Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz we wpisie zatytułowanym: „Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa”. W tym miejscu należy jedynie wskazać, że podobnie jak w przypadku dopuszczenia się na twoją szkodę innych czynów nieuczciwej konkurencji, możesz domagać się m.in.:

• zaniechania niedozwolonych działań,
• usunięcia skutków niedozwolonych działań,
• złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
• naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych,
• wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych,
• zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Dodatkowo warto wskazać, że bezprawne ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa – w tym zatem także listy klientów spełniającej ww. warunki – a także wykorzystanie jej na własne potrzeby (np. przez pracownika, bądź współpracownika w celu przejęcia twojej klienteli), jeżeli prowadzi do wyrządzenia tobie poważnej szkody, będzie przestępstwem. Przestępstwo takie podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Kara taka grozi także osobom, które po nielegalnym uzyskaniu dostępu do twojej listy klientów ujawniły je innej osobie trzeciej, bądź rozpoczęły wykorzystywanie tych informacji we własnej działalności gospodarczej.

Ze względu na fakt, że niekiedy prowadzenie postępowań sądowych w zakresie naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa, wymaga ujawnienia listy klientów, bądź jej części. Osoba, która uczestniczyła w takim postępowaniu (np. jako świadek albo biegły sądowy) również nie może wykorzystywać tychże informacji swobodnie. Ich dalsze ujawnienie lub wykorzystanie we własnej działalności podlegać bowiem będzie ww. zagrożeniu karą.

Jeżeli tego typu przestępstwa zostałyby popełnione na twoją szkodę, aby wszczęte zostało postępowanie karne lub postępowanie w sprawie o wykroczenie, musisz wystąpić z wnioskiem, bądź żądaniem do organów ścigania. Nie są to bowiem przestępstwa ścigane z urzędu.