Czy podwykonawca też może zostać objęty zakazem konkurencji?
Zastanawiasz się, czy twój podwykonawca zobowiązany jest do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej względem ciebie? A może chciałbyś wprowadzić do umowy odpowiednie zapisy gwarantujące takie ograniczenie? Czy też szukasz informacji na temat norm ustawowych zakazujących podwykonawcy pewnych form aktywności gospodarczej? Z artykułu dowiesz się:
- Kiedy podwykonawca zobowiązany jest do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej,
- Jak prawidłowo sformułować umowny zakaz konkurencji,
- Jakie ograniczenia ustawowe w prowadzeniu działalności konkurencyjnej mogą ciążyć na podwykonawcy.
Podstawa prawna zakazu konkurencji
Co do zasady podwykonawca nie będący twoim pracownikiem nie jest związany wyraźnymi ograniczeniami w prowadzeniu swojej działalności. Sytuacja ta może doznawać jednakże dwóch istotnych ograniczeń:
- jeżeli do umowy wprowadzone zostaną postanowienia ograniczające działalność konkurencyjną podwykonawcy, jednakże tego typu umowne ograniczenie możliwe jest do wprowadzenia jedynie, gdy jest to uzasadnione okolicznościami danego przypadku, w innym razie może zostać bowiem uznane za czyn nieuczciwej konkurencji polegający na ograniczeniu innym podmiotom dostępu do rynku,
- pewne formy działalności konkurencyjnej są zakazane przez przepisy prawa, w szczególności zaś ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Umowne ograniczenie działalności konkurencyjnej
Swoboda stron w kształtowaniu treści łączącej je umowy nie jest bezwzględna. Jednym z przykładów jej ograniczenia jest właśnie wprowadzanie do umów pomiędzy przedsiębiorcami klauzul zakazu konkurencji.
Ich umieszczenie w umowie możliwe jest, gdy podwykonawca ma dostęp do szczególnie istotnych informacji twojego przedsiębiorstwa, zwłaszcza objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, know-how, itp. Będą to zatem nie tylko dane o stosowanej przez ciebie nowatorskiej technologii, recepturach, ale także informacje o kosztach produkcji, źródłach dostaw oraz klienteli.
Jeżeli natomiast rolą podwykonawcy jest wykonywanie jedynie czynności, które nie wiążą się z dostępem do ww. informacji, bądź też podwykonawca działa w zupełnie innej branży i zlecone mu czynności nie wiążą się z przedmiotem twojej działalności (np. zlecasz przeprowadzenie remontu hali produkcyjnej, bądź zlecasz usługi marketingowe), to wprowadzanie zakazu konkurencji nie znajduje uzasadnienia.
Treść umownego zakazu konkurencji dla podwykonawcy
Konstruując umowny zakaz konkurencji zadbaj aby spełniał on niżej wskazane wytyczne, co pozwoli tobie na lepsze zabezpieczenie twojego przedsiębiorstwa::
- dokładnie określ jakich dziedzin dotyczyć ma zakaz konkurencji,
- wskaż jakie czynności są zakazane, czy tylko prowadzenie działalności gospodarczej w danym obszarze, czy też wykonywanie pracy w oparciu o umowę o pracę, bądź inną umowę, a także udział w spółkach konkurencyjnych jako wspólnik lub członek organu,
- jaki jest okres czasowy obowiązywania zakazu konkurencji,
- co będzie groziło za jego naruszenie, jako sankcje możesz przewidzieć wypowiedzenie umowy z winy podwykonawcy, jak również karę umowną.
Pamiętaj również, że wprowadzenie zakazu konkurencji na okres po ustaniu współpracy może wymagać przyznania podwykonawcy wynagrodzenia z tego tytułu. W innym przypadku istnieje ryzyko uznania takiego zakazu za ograniczenie dostępu do rynku. Wyjątek, tj. brak konieczności przyznawania wynagrodzenia za powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej, dotyczy tych przypadków, w których podwykonawca miał dostęp do szczególnie istotnych informacji dla twojego przedsiębiorstwa.
Ustawowe ograniczenia działalności konkurencyjnej dla podwykonawcy
Jak już była o tym mowa wyżej, brak jest przepisu wprost zakazującego podwykonawcą prowadzenia działalności konkurencyjnej. W niektórych przypadkach zastosowanie mogą jednak znaleźć poniższe zakazy i ograniczenia:
- ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa – podwykonawca mający dostęp do tego typu danych, nie może swobodnie nimi dysponować,
- przejmowanie pracowników – zakazane jest nakłanianie osoby świadczącej na rzecz przedsiębiorcy pracę, na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, do niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych albo innych obowiązków umownych, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy – podwykonawca nie może ingerować w stosunek pracy pomiędzy tobą i twoimi pracownikami, a także umowy z innymi podwykonawcami,
- przejmowanie klientów – zakazane jest także nakłanianie klientów przedsiębiorcy lub innych osób do rozwiązania z nim umowy albo niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy – podwykonawca nie może przejmować twojej klienteli i zawierać z nimi samodzielnie umów w zakresie działalności twojego przedsiębiorstwa,
- zakazane jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody – podwykonawca, nawet gdy jest z tobą w sporze, nie może rozpowszechniać nieprawdziwych informacji o twojej firmie.
Powyższe zachowania stanowią czyny nieuczciwej konkurencji, które są ustawowo zakazane, a w przypadku ich popełnienia na twoją szkodę będzie tobie przysługiwał szereg roszczeń względem ich sprawcy. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz w innych wpisach na moim blogu.
