Najnowsze zmiany w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Zastanawiasz się, jakie zmiany wprowadzono ostatnio do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji? Poszukujesz nowej definicji tajemnicy przedsiębiorstwa? A może nie wiesz, czy nowa regulacja obejmować będzie także pracowników przedsiębiorcy? Z artykułu dowiesz się:

• jakie zmiany wprowadzono w definicji tajemnicy przedsiębiorstwa,
• czy tajemnica przedsiębiorstwa obejmuje nadal pracowników,
• jakie nowe sankcje cywilne i karne za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa wprowadzono do ustawy.

Nowa definicja tajemnicy przedsiębiorstwa, która obowiązuje od 04 września 2018 roku, stanowi że, przez tajemnicę przedsiębiorstwa należy rozumieć informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

Względem dotychczasowej definicji, ustawodawca dodał dwa kolejne warunki, którymi są obecnie następujące wymogi:

• informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów – tajemnicą przedsiębiorstwa będą zatem tylko takie wiadomości, które tworzą całość, bądź zostały zebrane w zestawieniu lub zbiorze,
• nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dla nich dostępne – informacje, nawet jeżeli mają wartość gospodarczą dla przedsiębiorcy, nie będą stanowiły tajemnicy przedsiębiorstwa, gdy są znane albo łatwo dostępne dla specjalistów określonej dziedziny. Nie chodzi zatem o powszechną dostępność tychże informacji dla każdego ale dla osób zajmujących się tym rodzajem informacji.

Przy okazji powyższej noweli, zmieniono również definicję czynu nieuczciwej konkurencji związanym z naruszeniem tajemnicy przedsiębiorstwa. Czynem nieuczciwej konkurencji jest obecnie ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Ustawodawca zdefiniował również pojęcia ujawnienia, wykorzystania i pozyskania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Są nim odpowiednio:

• pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, w szczególności gdy następuje bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi i wynika z nieuprawnionego dostępu, przywłaszczenia, kopiowania dokumentów, przedmiotów, materiałów, substancji, plików elektronicznych obejmujących te informacje lub umożliwiających wnioskowanie o ich treści,
• wykorzystanie lub ujawnienie informacji stanowiących natomiast tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, w szczególności gdy następuje bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi i narusza obowiązek ograniczenia ich wykorzystywania lub ujawniania wynikający z ustawy, czynności prawnej lub z innego aktu albo gdy zostało dokonane przez osobę, która pozyskała te informacje, dokonując czynu nieuczciwej konkurencji.

Co ważne, wprowadzono także wyjątki od sytuacji, w których ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji stanowić będzie czyn nieuczciwej konkurencji.

Nastąpi to, gdy powyższego dokonano w celu:

• ochrony uzasadnionego interesu chronionego prawem,
• w ramach korzystania ze swobody wypowiedzi lub
• w celu ujawnienia nieprawidłowości, uchybienia, działania z naruszeniem prawa dla ochrony interesu publicznego, lub
• gdy ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa wobec przedstawicieli pracowników w związku z pełnieniem przez nich funkcji na podstawie przepisów prawa było niezbędne dla prawidłowego wykonywania tych funkcji.

Zmiany wprowadzono również w zakresie objęcia byłych pracowników zakazem naruszania tajemnicy przedsiębiorstwa. Dotychczas zakaz ten stosowano również do osoby, która świadczyła pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego – przez okres trzech lat od jego ustania, chyba że umowa stanowi inaczej albo ustał stan tajemnicy.

W obecnej wersji ustawy brak jest wyraźnego przepisu, który nakazywałby byłym pracownikiem zachowanie w poufności tajemnicy przedsiębiorstwa byłego pracodawcy. Co ważne, nie zawsze będzie możliwe skorzystanie z ogólnych zasad ochrony nieuczciwej konkurencji. Przepisy ustanowione w tym zakresie stosuje się bowiem do przedsiębiorców, a były pracownik nie zawsze rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej.

Zasadne jest zatem, aby przedsiębiorcy chronili swój interes zawierając z pracownikami umowy o zachowaniu poufności, które obowiązywać będą również przez określony czas po wygaśnięciu umowy o pracę. Jej brak może bowiem znacząco utrudnić ochronę przedsiębiorcy przed tego typu naruszeniami. Rzecz jasna, brak przepisów szczególnych, nie pozbawi przedsiębiorcy dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych. Niemniej, będzie to trudniejsze od skorzystania z przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Dalsze zmiany dotyczą konsekwencji wydania wyroku stwierdzającego naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, które stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Sąd będzie mógł bowiem dodatkowo orzec o:

• zobowiązaniu pozwanego do podania do publicznej wiadomości informacji o wyroku albo treści wyroku, w oznaczony sposób i w oznaczonym zakresie,
• obowiązku naprawienia szkody powoda spowodowanej tym naruszeniem przez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.

Wprowadzono także szczególny termin przedawnienia roszczeń wynikających z naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa czynem stanowiącym zbrodnię albo występek. W takim przypadku termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody nie może skończyć się później niż z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa.

To jednak nie wszystkie zmiany związane z tajemnicą przedsiębiorstwa. Rozbudowano bowiem także przepisy karne. Odpowiedzialności karnej za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa podlegać będzie także osoba, która ujawnia lub wykorzystuje informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, z którą zapoznała się, biorąc udział w rozprawie lub w innych czynnościach postępowania sądowego dotyczącego roszczeń z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa albo przez dostęp do akt takiego postępowania, jeżeli w postępowaniu tym została wyłączona jawność rozprawy.

Przykładowo, jeżeli świadek albo pełnomocnik biorący udział w takiej sprawie pozyska informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa jednej ze stron postępowania, to ich ujawnienie lub wykorzystanie podlegać będzie grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.